Cụ thể, theo Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển, loại gạo kém chất lượng bị tạm giữ không phải chủng loại gạo Việt Nam xuất khẩu sang Thuỵ Điển. Nguyên nhân là do Việt Nam xuất khẩu sang Thụy Điển chủ yếu gạo Jasmine và Japonica. Trong khi đó, gạo vi phạm đợt này là basmati, có nguồn gốc xuất xứ chủ yếu từ các thị trường khác, không phải từ Việt Nam.
Trước đó, Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển phát đi thông tin cảnh báo, Cơ quan An toàn Thực phẩm Thụy Điển đã phối hợp cùng cảnh sát, Cơ quan Môi trường Lao động, Hải quan và nhiều thành phố thực hiện chiến dịch điều tra diện rộng nhằm kiểm tra các nhà phân phối gạo.
Hơn 600 tấn gạo basmati đã được kiểm tra và phát hiện nhiều vấn đề nghiêm trọng, bao gồm côn trùng, gạo hết hạn và nhãn mác ngày tháng bị giả mạo. Ở một số trường hợp, các nhà phân phối không thể cung cấp thông tin nguồn gốc gạo.
Chỉ có 5% trong số gạo kiểm tra đạt chất lượng như cam kết. Tại nhà máy sản xuất gạo duy nhất ở Eskilstuna, cơ quan chức năng phát hiện gạo không phân loại đang được đóng gói lại thành gạo basmati trong một đợt kiểm tra bất ngờ.
Chính quyền thành phố đã khởi tố công ty này vì vi phạm Luật Thực phẩm, làm giả hồ sơ và khai báo sai. Tuy nhiên, theo trưởng điều tra sơ bộ Anton Larsson Forsberg, cảnh sát chưa có động thái cụ thể. Tổng cộng, 20 công ty ở 6 thành phố bị kiểm tra, với 5 công ty bị cấm bán và 14 công ty phải sửa nhãn mác.
Động thái này cho thấy Thuỵ Điển nói riêng và khu vực Bắc Âu nói chung có rất nhiều quy định, tiêu chí khắt khe về hàng hóa nhập khẩu, trong đó có gạo. Do đó, doanh nghiệp phải đặc biệt lưu ý đến những quy định của thị trường nhằm giữ thị phần cho sản phẩm, hàng hoá.
Về xuất khẩu gạo của Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2024, Thụy Điển nhập khẩu hơn 2 triệu USD gạo từ Việt Nam, tăng mạnh 94% so với cùng kỳ năm 2023.
Thời gian qua, Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển đã triển khai rất nhiều giải pháp xúc tiến thương mại, đưa hàng Việt Nam nói chung và gạo Việt Nam nói riêng vào thị trường Thuỵ Điển. Cùng với “lực đẩy” giảm thuế từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), gạo Việt Nam đã ngày được thị trường Thuỵ Điển ưa chuộng.
Do đó, để gạo Việt Nam chinh phục tốt hơn thị trường Bắc Âu, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển khuyến cáo, các công ty nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm tra chất lượng và các thông số kỹ thuật an toàn thực phẩm của gạo, cũng như trong việc phân phối cho người tiêu dùng và người bán lại nhỏ hơn. Đối với các nhà cung cấp gạo đặc sản, tốt nhất là nên thiết lập quan hệ đối tác vững chắc và tránh buôn bán gạo với số lượng lớn.